Σελίδες

Παρασκευή 1 Απριλίου 2011

ΣΤΑΣΙΣ Δ' ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΩΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΘΕΟΤΟΚΟΝ


Τεῖχος εἶ τῶν Παρθένων, Θεοτόκε Παρθένε, καὶ πάντων τῶν εἰς σὲ προστρεχόντων, ὁ γὰρ τοῦ... οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, κατεσκεύασέ σε Ποιητὴς Ἄχραντε, οἰκήσας ἐν τῇ μήτρα σου, καὶ πάντας σοὶ προσφωνεῖν διδάξας.
Χαῖρε, ἡ στήλη τῆς παρθενίας.
χαῖρε, ἡ πύλη τῆς σωτηρίας.
Χαῖρε, ἀρχηγὲ νοητῆς ἀναπλάσεως.
χαῖρε, χορηγὲ θεϊκῆς ἀγαθότητος.
Χαῖρε, σὺ γὰρ ἀνεγέννησας τοὺς συλληφθέντας αἰσχρῶς.
χαῖρε, σὺ γὰρ ἐνουθέτησας τοὺς συληθέντας τὸν νοῦν,
Χαῖρε, ἡ τὸν φθορέα τῶν φρενῶν καταργοῦσα.
χαῖρε, ἡ τὸν σπορέα τῆς ἁγνείας τεκοῦσα.
Χαῖρε, παστὰς ἀσπόρου νυμφεύσεως.
χαῖρε, πιστοὺς Κυρίω ἁρμόζουσα,
Χαῖρε, καλὴ κουροτρόφε παρθένων.
χαῖρε, ψυχῶν νυμφοστόλε ἁγίων,
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.

Ὕμνος ἅπας, ἡττᾶται, συνεκτείνεσθαι σπεύδων, τῶ πλήθει τῶν πολλῶν οἰκτιρμῶν σου, ἰσαρίθμους γὰρ τὴ ψάμμω ὠδάς, ἂν προσφέρωμέν σοί, Βασιλεῦ ἅγιε, οὐδέν τελοῦμεν ἄξιον, ὢν δέδωκας ἡμῖν, τοὶς σοὶ βοῶσιν, Ἀλληλούϊα.

Φωτοδόχον λαμπάδα, τοὶς ἐν σκότει φανεῖσαν, ὁρῶμεν τὴν ἁγίαν Παρθένον, τὸ γὰρ ἄϋλον ἄπτουσα φῶς, ὁδηγεῖ πρὸς γνῶσιν θεϊκὴν ἅπαντας, αὐγὴ τὸν νοῦν φωτίζουσα, κραυγὴ δὲ τιμωμένη ταῦτα.
Χαῖρε, ἀκτὶς νοητοῦ Ἠλίου,
χαῖρε, βολὶς τοῦ ἀδύτου φέγγους.
Χαῖρε, ἀστραπὴ τὰς ψυχὰς καταλάμπουσα,
χαῖρε, ὦς βροντὴ τοὺς ἐχθροὺς καταπλήττουσα,
Χαῖρε, ὅτι τὸν πολύφωτον ἀνατέλλεις φωτισμόν,
χαῖρε, ὅτι τὸν πολύρρητον, ἀναβλύζεις ποταμόν.
Χαῖρε, τῆς κολυμβήθρας ζωγραφοῦσα τὸν τύπον,
χαῖρε, τῆς ἁμαρτίας ἀναιροῦσα τὸν ῥύπον,
Χαῖρε, λουτὴρ ἐκπλύνων συνείδησιν,
χαῖρε, κρατὴρ κιρνῶν ἀγαλλίασιν.
Χαῖρε, ὀσμὴ τῆς Χριστοῦ εὐωδίας.
χαῖρε, ζωὴ μυστικῆς εὐωχίας,
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.

Χάριν δοῦναι θελήσας, ὀφλημάτων ἀρχαίων, ὁ πάντων χρεωλύτης ἀνθρώπων, ἐπεδήμησε δι' ἑαυτοῦ, πρὸς τοὺς ἀποδήμους τῆς αὐτοῦ χάριτος, καὶ σχίσας τὸ χειρόγραφον, ἀκούει παρὰ πάντων οὕτως, Ἀλληλούϊα.

Ψάλλοντές σου τὸν τόκον, ἀνυμνούμέν σε πάντες, ὦς ἔμψυχον ναόν, Θεοτόκε, ἐν τῇ σὴ γὰρ οἰκήσας γαστρί, ὁ συνέχων πάντα τὴ χειρὶ Κύριος, ἡγίασεν, ἐδόξασεν, ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας.

Χαῖρε, σκηνὴ τοῦ Θεοῦ καὶ Λόγου.
χαῖρε, Ἁγία Ἁγίων μείζων,
Χαῖρε, κιβωτὲ χρυσωθεῖσα τῶ Πνεύματι.
χαῖρε, θησαυρὲ τῆς ζωῆς ἀδαπάνητε,
Χαῖρε, τίμιον διάδημα, βασιλέων εὐσεβῶν.
χαῖρε, καύχημα σεβάσμιον, Ἱερέων εὐλαβῶν,
Χαῖρε τῆς Ἐκκλησίας ὁ ἀσάλευτος πύργος.
χαῖρε, τῆς βασιλείας τὸ ἀπόρθητον τεῖχος.
Χαῖρε, δι' ἦς ἐγείρονται τρόπαια.
χαῖρε, δι' ἦς ἐχθροὶ καταπίπτουσι.
Χαῖρε, χρωτὸς τοῦ ἐμοῦ θεραπεία,
χαῖρε, ψυχῆς τῆς ἐμῆς σωτηρία.
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.


Ὧ πανύμνητε Μῆτερ, ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων Ἁγίων ἁγιώτατον Λόγον (γ'),

δεξαμένη τὴν νὺν προσφοράν, ἀπὸ πάσης ῥύσαι συμφορὰς ἅπαντας, καὶ τῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως τοὺς σοὶ βοῶντας, Ἀλληλούϊα.
Ἀλληλούϊα.

Διαβάστε περισσότερα: 24ωρο: ΣΤΑΣΙΣ Δ' ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΩΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΘΕΟΤΟΚΟΝ http://24wro.blogspot.com/2011/04/blog-post_8269.html#ixzz1IGjUNpZ3

Αφίετε τα παιδία ελθείν προς εμέ....Η Ιερά Μητρόπολις Φθιώτιδος κοντά στα παιδιά.



Οι κατασκηνώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος βρίσκονται στην παραλία του Καινουρίου Λοκρίδος και σ’ αυτές φιλοξενούνται δωρεάν κάθε καλοκαίρι εκατοντάδες παιδιά Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου καθώς και παιδιά από Ορθόδοξες χώρες των Βαλκανίων.
Οι κατασκηνώσεις λειτουργούν με σκοπό να δώσουν την δυνατότητα στα παιδια που συμμετέχουν να γνωρισθούν μεταξύ τους, να ασκηθούν σωματικά μεσα στη φύση, να ψυχαγωγηθούν και να πάρουν μέρος στην λατρευτική ζωή της Εκκλησίας μας.

Λάδι ὄχι, ἐλιές ναί· γιατί;


 Ἀπαντᾶ ὁ ἀείμνηστος καθηγητής τῆς Λειτουργικῆς Ἰω. Φουντούλης

«Γιατί σέ καιρό νηστείας νηστεύουμε τό λάδι καί τά ψάρια καί τρῶμε ἐλιές καί αὐγοτάραχο;»

Ἡ παλιά καί ἀληθινή νηστεία συνίσταται στήν πλήρη ἀποχή τροφῆς ἤ στήν ξηροφαγία. Ἐπειδή ὅμως αὐτή δέν εἶναι δυνατόν νά τηρηθεῖ στίς μεγάλες περιόδους τῶν νηστειῶν τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους, λόγῳ δύσκολων συνθηκῶν ζωῆς ἤ ἔλλειψης ζήλου, ἔχουν στήν πράξη ἐπινοηθεῖ διάφορες διευκολύνσεις, ὥστε νά εἶναι δυνατή ἡ ἐφαρμογή τῆς νηστείας ἀπό ὅλους τούς πιστούς.

Στήν ἀρχαία ἐποχή οἱ χριστιανοί μετά τήν ἐνάτη ὥρα (3 μ.μ.) τῶν νηστήσιμων ἡμερῶν κατέλυαν μόνο νερό καί ψωμί. Σιγά-σιγά ὅμως ὄχι μόνο ἡ διάρκεια τῆς ὁλοκληρωτικῆς ἀποχῆς ἀπό τροφή περιορίστηκε στά συνηθισμένα καί στίς ἄλλες μέρες ὅρια γι᾿ αὐτό μετατέθηκαν καί οἱ Ἑσπερινοί τῆς Τεσσαρακοστῆς καί οἱ Προηγιασμένες τό πρωί ἀλλά καί ἄλλα εἴδη τροφῶν ἄρχισαν νά χρησιμοποιοῦνται, ὅπως οἱ καρποί, τά ὄσπρια, τά ὀστρακόδερμα, τά μαλάκια κ.ο.κ.

Μέσα στά πλαίσια αὐτά μπορεῖ νά κατανοηθεῖ καί τό ὅτι τρῶμε ἐλιές κατά τίς ἡμέρες πού δέν τρῶμε λάδι, καί αὐγοτάραχο κατά τίς ἡμέρες πού ἀπέχουμε ἀπό ψάρια. Γιά τό πρῶτο μποροῦμε νά ἐπικαλεστοῦμε τό λόγο ὅτι οἱ ἐλιές τρώγονται ὡς καρπός, ἐνῶ ἡ ἀπαγόρευση τοῦ λαδιοῦ ἀφορᾶ στά φαγητά πού παρασκευάζονται μέ λάδι. Γιά τό δεύτερο ἡ δικαιολογία εἶναι λιγότερο εὔλογη, ἀφοῦ δέν ἰσχύει τό ἴδιο γιά τό γάλα ἤ τά αὐγά, ἀλλά καί αὐτά ἀπαγορεύονται κατά τίς νηστεῖες μας ὡς «καρπός... καί γεννήματα ὧν ἀπεχόμεθα» κατά τόν 56ο κανόνα τῆς Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Γνωρίζω πάντως εὐλαβεῖς χριστιανούς πού κατανοοῦν ὅτι πρόκειται γιά «οἰκονομία», καί κατά τίς ἡμέρες τῶν μεγάλων νηστειῶν, ὅπως καί τήν παραμονή πού θά κοινωνήσουν, ἀπέχουν καί ἀπό ἐλιές καί ἀπό αὐγοτάραχο.

Εἶναι ἀλήθεια πώς αὐτή τήν ἐρώτηση τήν ἀκοῦμε συχνά ἀπό καλοπροαίρετους πιστούς καί συχνότερα ἀπό μερικούς πού εἰρωνεύονται τίς νηστεῖες. Θά μποροῦσε καί στίς δύο περιπτώσεις νά ὑπογραμμιστεῖ ἡ ἐλαστικότητα καί τό φιλάνθρωπο τῶν σχετικῶν ἐθίμων καί τῶν κανόνων τῆς Ἐκκλησίας, πού δέν ἔχουν σκοπό νά ἐξοντώσουν τούς ἀνθρώπους, ἀλλά νά τούς βοηθήσουν νά ἀσκηθοῦν στήν ἐγκράτεια καί νά κυριαρχήσουν στά πάθη τους. Ἄν τούς σκανδαλίζουν οἱ τροφές αὐτές, μποροῦν νά ἀπέχουν ἀπό αὐτές χωρίς κατά τόν ἀπόστολο νά ἐξουθενώνουν τούς «ἐσθίοντας» ἤ νά «κρίνουν» (Ρω 14,3) τήν Ἐκκλησία γιά τήν φιλάνθρωπη τακτική της. Τό νά ἀναλάβει ἡ Ἐκκλησία ἀγώνα γιά τήν ἐκκαθάριση τῶν σχετικῶν μέ τή νηστεία ἐθίμων καί τῶν τροφῶν πού τρώγονται ἤ ὄχι σ᾿ αὐτήν, οὔτε τοῦ παρόντος εἶναι οὔτε μπορεῖ νά μείνει πάντοτε μέσα στά ὅρια τῆς σοβαρότητος. Ἐκεῖνο πού πρωτεύει εἶναι ὁ τονισμός τῆς ἀνάγκης τῆς νηστείας καί τῆς πνευματικῆς ὠφέλειας πού προέρχεται ἀπ᾿ αὐτή, καθώς καί ἡ προσπάθεια γιά τήν κατά τό δυνατόν συμμόρφωση τῶν πιστῶν στίς σχετικές ἐκκλησιαστικές διατάξεις, πού ἀρκετά ἔχουν ἀτονήσει στίς μέρες μας.

Ἐν τῇ γεννήσει τήν παρθενίαν ἐφύλαξας,
ἐν τῇ κοιµήσει τόν κόσµον οὐ κατέλιπες, Θεοτόκε.
Μετέστης πρός τήν ζωήν, Μήτηρ ὑπάρχουσα τῆς ζωῆς,
καί ταῖς πρεσβείαις ταῖς σαῖς λυτρουµένη
ἐκ θανάτου τάς ψυχάς ἡµῶν

Στο απολυτίκιο της Κοιμήσεως της Θεοτόκου περιγράφονται μερικές πολύ χαρακτηριστικές πτυχές του “Θεομητορικού θαύματος”. Πώς όμως ακούγονται αυτά τα υπερφυή γεγονότα στις μέρες μας;

Εν τη γεννήσει την παρθενίαν εφύλαξας· εν τη κοιμήσει τον κόσμον ου κατέλιπες Θεοτόκε”. Σ’ αυτές τις δύο προτάσεις παρουσιάζονται δύο κρίσιμες συνθέσεις, οι οποίες αντιφάσκουν προς την εμπειρία και την κοινή λογική του θνητού ανθρώπου, συνιστούν όμως το θεμέλιο της σωτηρίας του κόσμου. Το πρόσωπο που συνθέτει αυτές τις αντινομικές καταστάσεις είναι η Παναγία. Η πρώτη, λοιπόν, σύνθεση που πραγματοποιείται στο πρόσωπό της είναι η “σύνθεση” της μητρότητας και της παρθενίας. “Εν τη γεννήσει την παρθενίαν εφύλαξας”. Στην κοινή πείρα του ανθρωπίνου γένους η γέννηση – η μητρότητα– είναι αποτέλεσμα της καταργήσεως της παρθενίας και η “φύλαξη” της παρθενίας έχει ως αποτέλεσμα την στέρηση της μητρότητας. Αυτή την κοινή πείρα άλλωστε ψάλλει ο υμνογράφος άγιος Ανδρέας ο Κρήτης όταν λέει: “Αλλότριον των μητέρων η παρθενία και ξένον ταις παρθένοις η παιδοποιία”. Συνεχίζει όμως λέγοντας: “επί σοι Θεοτόκε αμφότερα ωκονομήθη”. Με άλλα λόγια διατυπώνει το ίδιο νόημα με τον στίχο: “Εν τη γεννήσει την παρθενίαν εφύλαξας”. Είναι η ομολογία ότι στην Παναγία έχουμε την “κατόρθωση” του “μητροπαρθενικού κάλλους”. Συγκεντρώνει επάνω της την χάρη της παρθενίας και την χάρη της μητρότητας. Αυτό, βέβαια, το αφύσικο γεγονός είναι φυσική συνέπεια της θέσης της μέσα σε όλη την δημιουργία. Είναι το “μεθόριο” της κτιστής και της άκτιστης φύσης. Αυτή πρώτη απ’ όλη την κτίση, σύμφωνα με τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, δέχεται την χάρη του Θεού, την οποία στη συνέχεια κατανέμει “κατ’ αξίαν” σε όλα τα κτίσματα. Η θέση αυτή χαρίστηκε στην Θεοτόκο, λόγω της ακριβούς και βαθιάς αυτοπροαίρετης υπακοής της στο θέλημα του Θεού. Αυτή η ολοκληρωτική ελεύθερη υπακοή της δώρισε την “γονιμότητα της παρθενίας”. Την έκανε μητέρα του Θεού. Η Παναγία έδωσε “εκ των αγνών αιμάτων” της την ανθρώπινη φύση στο Υιό του Θεού, ο οποίος έγινε έτσι και Υιός ανθρώπου, πλήρης και τέλειος άνθρωπος από παρθενικό τόκο, από τόκο που ήταν άσχετος με την φθορά και τα πάθη των συνηθισμένων γεννήσεων. Αυτή η “παρθενική γέννηση” και το “μητροπαρθενικό κάλλος” της Θεοτόκου υμνείται με το στίχο: “Εν τη γεννήσει την παρθενίαν εφύλαξας”.

Η σύνθεση της παρθενίας με την μητρότητα είναι η αφετηρία της νέας ζωής της χάριτος, η αρχή της νεκρώσεως του Θανάτου. Η γέννηση του Χριστού ήταν ελεύθερη από κάθε αναγκαιότητα. “Επεσκίασε” η χάρη του Θεού την “Κεχαριτωμένη” και συνέδεσε μέσα στη μήτρα της το κτιστό και το άκτιστο, σχηματίζοντας το εμψυχωμένο σώμα του Χριστού με ψυχή νοερή και λογική. Αυτή η ανθρώπινη φύση του Χριστού από τη σύλληψή της ήταν ελεύθερη από την αμαρτία, γιατί υπόστασή της ήταν ο Υιός και Λόγος του Θεού. Έτσι προσέλαβε ο Θεός σώμα θνητό και παθητό, αλλά “χωρίς αμαρτίας”. Με αυτό νίκησε τον θάνατο και δώρισε την ζωή σε όλο το ανθρώπινο γένος.

Ό,τι λοιπόν συνέβη με τον Χριστό, ο οποίος πέθανε και ανέστη, το ίδιο θα συμβή και με κάθε άνθρωπο. Προς το παρόν, βέβαια, γευόμαστε οι άνθρωποι μόνο το θάνατο. Βλέπουμε την κυριαρχία του πάνω σε όλη την δημιουργία. Αυτό που προσδοκούμε – αυτό που είναι και η “αποκαραδοκία” όλης της κτίσεως– είναι η “κοινή ανάσταση”· η ζωοποίηση των “από αιώνος” νεκρών σωμάτων και η ένδυση των φθαρτών με αφθαρσία. Αυτό που αναμένουμε εμείς να συμβή, όταν θα έλθη ο Χριστός “εν τη δόξη αυτού”, σύμφωνα με την παράδοση της Εκκλησίας μας, συνέβη ήδη στην Θεοτόκο. Η Μητέρα του Χριστού τρεις ημέρες μετά την Κοίμηση και την ταφή της από τον “σύλλογο” των Μαθητών και των πρώτων αποστολικών Πατέρων, “μετέστη” στους ουρανούς. Η “μετάσταση” της Θεοτόκου είναι ταυτόχρονα ανάσταση και ανάληψη. Δηλαδή, το νεκρό της σώμα συνδέθηκε πάλι με την ψυχή της και “ανελήφθη” από τον Υιό της στα Άνω Βασίλεια. “Μετέστη προς την ζωήν, μήτηρ υπάρχουσα της ζωής”. Δεν ήταν δυνατόν αυτή που γέννησε τον νικητή του θανάτου να κατέχεται από τον θάνατο.

[Σημείωση της ΟΟΔΕ: Το ότι λέμε: "μετάσταση" και όχι "ανάσταση", φρονούμε ότι έχει τη δική του ξεχωριστή σημασία. Χωρίς να είμαστε σε θέση να πούμε τι ακριβώς συνέβη στο σώμα της Παναγίας πέραν της μεταστάσεώς του στον ουρανό και της αφθαρτοποιήσεώς του, εμείς προτιμούμε να μείνουμε χωρίς προσθήκες και επεξηγήσεις στον όρο: "μετάσταση" που μας παρέδωσαν οι άγιοι Πατέρες, με δεδομένα τα λόγια της Αγίας Γραφής στην Α΄ προς Κορινθίους επιστολή 15/ιε: 22,23: "Ώσπερ γαρ εν τω Αδάμ πάντες αποθνήσκουσιν, ούτω και εν τω Χριστώ πάντες ζωοποιηθήσονται. Έκαστος δε εν τω ιδίω τάγματι· απαρχή Χριστός, έπειτα οι Χριστού εν τη παρουσία αυτού". Και μια και η ζωοποίηση των σωμάτων ακόμα δεν έχει συμβεί πέραν του Χριστού, εφ' όσον δεν έχει συμβεί ακόμα η 2α Παρουσία, δεν μπορούμε να μιλάμε για "ανάσταση", αλλά απλώς για "μετάσταση". Άλλωστε, και πάλι κατά τον λόγο της Αγίας Γραφής, οι ψυχές των αγίων, ακόμα και χωρίς το σώμα τους, δεν κατέχονται εκ του θανάτου: "Λέγει αυτώ Μάρθα· οίδα ότι αναστήσεται εν τη αναστάσει εν τη εσχάτη ημέρα. Είπεν αυτη ο Ιησούς· εγώ ειμι η ανάστασις και η ζωή. Ο πιστεύων εις εμέ, καν αποθάνη, ζήσεται· και πας ο ζων και πιστεύων εις εμέ ου μη αποθάνη εις τον αιώνα." (Ιωάννης 11/ια: 21). Άλλο πράγμα λοιπόν είναι η μετάσταση και η διαφύλαξη του σώματος της Παναγίας από τη φθορά, και άλλο η ανάσταση. Και ακόμα και αν χρησιμοποιήσουμε τη λέξη: "συνανίσταται" για το σώμα της Παναγίας όπως ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς (PG 151,465), είναι προφανές ότι δεν πρόκειται ακριβώς για τη γενική ανάσταση που θα συμβεί κατά τη 2α Παρουσία, αλλά για κάτι που μοιάζει με αυτήν].

Αυτή όμως η “μετάσταση” δεν χώρισε την Θεοτόκο από τον κόσμο. Γι’ αυτό ψάλλει ο υμνογράφος: “εν τη κοιμήσει τον κόσμον ου κατέλιπες Θεοτόκε”. Σ’ αυτή την πρόταση βρίσκεται η δεύτερη σύνθεση που αντιφάσκει προς την ανθρώπινη εμπειρία. Είναι η “σύνθεση” του θανάτου και της παρουσίας στον κόσμο του ανθρώπου που τον έχει υποστή. Ο θάνατος είναι στην ανθρώπινη εμπειρία ταυτόσημος με τον χωρισμό. Χωρίζει με αδιαπέραστο τείχος και αδιάβατη απόσταση αγαπημένα πρόσωπα. Από το Χριστό όμως ο θάνατος έγινε ύπνος – “κοίμηση”– και ταυτόχρονα γκρεμίστηκε το αδιαπέραστο τείχος και έγινε “εν Πνεύματι Αγίω” βατή η απόσταση ζώντων και κεκοιμημένων. Έτσι, περισσότερο από όλους τους Αγίους, η Θεοτόκος, παρά την “κοίμησή” της, συνεχίζει να είναι παρούσα μέσα στο κόσμο με την άμαχη προστασία της. Αυτό μαρτυρούν τα αμέτρητα θαύματά της.

Πώς, λοιπόν, ακούγονται στις μέρες μας αυτές οι πτυχές του “θεομητερικού θαύματος”, που περιγράφονται από το απολυτίκιο της Κοιμήσεως της Θεοτόκου; Στην εποχή μας έχουν γίνει αποδεκτές ως φυσικές καταστάσεις δύο από τις πιο καταπιεστικές συνέπειες της εκούσιας απομακρύνσεως του ανθρώπου από το πνεύμα των εντολών του Θεού. Έχει γίνει αποδεκτό ως φυσικό το αφύσικο· έχει κυριαρχήσει το σαρκικό φρόνημα ως φυσική κατάσταση των ανθρώπων. Και από την άλλη μεριά έχει γίνει αποδεκτή ως φυσική κατάληξη της ανθρώπινης ζωής ο θάνατος, του οποίου επιδιώκεται η αναβολή και όχι η υπέρβαση ή η κατάργηση. Μέσα σ’ αυτήν την κρατούσα κατάσταση δεν μπορεί εύκολα “να αποκρυπτογραφηθή το άσπιλο”, δεν μπορεί να γίνη εύκολα αποδεκτός ο λόγος για το “μητροπαρθενικό κάλλος” της Θεοτόκου. Η προσέγγισή του απαιτεί “κεκαθαρμένες διάνοιες” και “αρρύπωτα χείλη”. Απαιτεί σε κάποιο βαθμό, έστω πολύ μικρό, ζωή παρόμοιας ποιότητας με την ζωή της Θεοτόκου μέσα στα Άγια των Αγίων του νομικού ναού.

Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς έχει περιγράψει τη ζωή της Θεοτόκου μέσα στα Άγια των Αγίων με βάση τη δική του ησυχαστική εμπειρία. Μέσα στο Ναό η Παρθένος Μαρία έφθασε στην καθαρή προσευχή, αφού υπερέβη τις αισθήσεις, τη φαντασία, τους λογισμούς και τις αντιλήψεις που δημιουργούνται από αυτές τις δυνάμεις του ανθρώπου. Με καθαρό, αθόλωτο νου ενώθηκε με το Θεό και έγινε το κατάλληλο όργανο για τη σάρκωσή Του.

Αυτήν την πνευματική πορεία ο άγιος Μάξιμος ο ομολογητής την συνδέει με τα μέρη του χριστιανικού ναού. Σύμφωνα με τον άγιο Μάξιμο η Εκκλησία είναι εικόνα του ανθρώπου και ο άνθρωπος εικόνα της Εκκλησίας. Πιο αναλυτικά, “Κυρίως Ναός” είναι το σώμα του ανθρώπου, “Ιερό Βήμα” η ψυχή του και “Θυσιαστήριο” ο νους του. Το σώμα, ως Κυρίως Ναός, λαμπρύνεται με την πρακτική αρετή. Η ψυχή, ως Ιερό Βήμα, προσφέρει – με την πνευματική γνώση των κτισμάτων– όλη τη δημιουργία στο Θεό. Ο νους, ως Θυσιαστήριο, δέχεται την αποκάλυψη του Θεού και διατυπώνει, όσο του είναι δυνατό, τη θεολογική γνώση που αποκτά.

Η εξελικτική πορεία του ανθρώπου μέσα στην Εκκλησία, όπως περιγράφεται από τον άγιο Μάξιμο, αποκαλύπτει εμμέσως και τη ζωή της Θεοτόκου μέσα στα Άγια των Αγίων, όπως αργότερα την περιέγραψε ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Η Θεοτόκος βρισκόταν διαρκώς στο ανώτατο άκρο της πνευματικής εξελίξεως του ανθρώπου. Ο νους της, ως θυσιαστήριο, ήταν ενωμένος με το Θεό.

Το μυστήριο της Θεοτόκου προσεγγίζεται όταν η πνευματική μας πορεία ακολουθή σε κάποιο βαθμό την περιγραφή του αγίου Μαξίμου του ομολογητή και του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά.